دوشنبه ۳۰ نوامبر یا ۹ آذر روز امنیت رایانهایه، یک روز برای یادآوری به همهٔ کاربرهای کامپیوتر که ایمنی و امنیت کامپیوتری یه مسوولیت شخصی و کاری خیلی مهمه.
روز خوبیه تا کمی تمرین امنیت کنیم و چند عادت خوب جدید به کارهایی که قبلا میکردیم اضافه کنیم. اگر شما هم در شرکت یا زندگی شخصیتون دغدغه امنیت کامپیوتری دارین، چند کاری که میتونین انجام بدین رو برای شما میگیم:
۱ – دوباره سیاستنامه امنیت رایانهای محل کارت رو بررسی کن
اگر محل کارت سیاستنامهای در اینباره داره، بخونش. اگر هم قبلا مطالعهاش کردی، باز هم ممکنه تغییری کرده باشه، یا بخشهای مهمی رو فراموش کرده باشی. پس یادآوریش بد نیست.
فایروال (Firewall) سیستم ات رو حتما چک کن.
۲- مشکلات امنیت و ایمنی میزکار و دفتر کارت رو پیدا کن
اگر محیطی که توش کار میکنی رو بگردی، ممکنه چند خطر احتمالی پیدا کنی که اگر بهطور مرتب و اصولی بررسی کنی میتونی اونها رو برطرف کنی. چند کار میشه انجام داد:
- اگر دستگاه حسگر دود دارین، نگاه کن که باتری داشته باشه. اگر نداره یا مشکلی داره درستش کن. و اگر چنین دستگاهی ندارین در اولین فرصت نصب کنین.
- کپسولهای آتشنشانی رو پیدا کن و ببین در کجا و در چه وضعیتی هستن. هیچ کپسولی نزدیک دستگاههای کامپیوتری و بهخصوص سرور دارین؟
- نمایشگرها، کیبوردها، و وسایل دیگه رو روی لایهای قرار بدین که به راحتی سر نخوره.
- امکانات ضد الکتریسیته ساکن دارین تا جلوی شوک الکتریکی به دستگاهها رو بگیره؟ بهخصوص اگر با خود سختافزارها سروکار داری این مساله خیلی مهمیه.
- محافظ ولتاژ برق سر راه تغذیه کامپیوترها و دستگاههای مرتبط دارین؟ اگر ندارین همین امروز بخرین و نصب کنین.
۳- امنیت و ایمنی سختافزار کامپیوتر رو بررسی کن
وقتی که اتاق یا دفترت رو ترک میکنی، آیا افراد دیگه میتونن به دستگاههای تو دسترسی داشته باشن یا اونها رو بردارن؟ اگر اینطوره، روشهایی به کار ببند که کسی نتونه کاری با کامپیوتر تو بکنه:
- پوسترهای امنیت رایانهای در دفتر یا اتاق نصب کن تا مسوولیتهای امنیت رایانه رو به همه یادآوری کنه.
- حتما برای دستگاههای خودتون رمز بگذارین.
- کامپیوترها و وسایل مهم دیگه رو در جای خودشون محکم کنین یا جایی بگذارین که کسی نتونه اونها رو برداره. بهخصوص لپتاپ و تبلت و گوشی.
۴- سختافزار و میز کار رو تمیز کن
میز کار شلوغ و دفتر به هم ریخته همیشه باعث میشه که مساله امنیت و اطلاعات محرمانه هم سرسری گرفته بشه، و هر چقدر عادت کنین که اطلاعات محرمانه رو دور و بر میز رها کنین، بعدها شکستن این عادت سختتر میشه. همین الان کارش رو بسازسن!
- کیبورد و اطراف کامپیوتر رو جارو کن تا گردوخاکی که نشسته تمیز بشه. صفحه نمایشگر رو با دستمال ضد الکتریسیته پاک کن.
- دقت کن که داخل کامپیوترها و تجهیزات کامپیوتری هیچ گردوخاکی ننشسته باشه، مثلا گرد گچ. مو و شوره حیوان خانگی هم همینطور، بهخصوص اگر توی خونه گربه یا پرنده دارین که دور و بر کامپیوترت هم زیاد میاد.
- اطراف کامپیوتر رو مرتب کن، کابلها رو با گیره و سیم جمع و دسته کن، تا بدونی که فایل و مموری و هارد و باقی اطلاعات محرمانه دقیقا کجا است. همه چیز رو در جای امنی نگهداری کن.
۵- نقاط ضعف و نقاط آسیبپذیر برنامهها و نرمافزارها رو پیدا کن
ابزارهای موجود رو به کار بگیر تا نرمافزارها، برنامهها و اپلیکیشنها همگی در شکل خوب و سالمی باشن.
- آخرین بار کی رمز عوض کردی؟ اگر یادت نمیاد کی بوده، همین امروز عوضش کن.
- یه ویروسکشی انجام بده.
- فایلهای بهدردنخور رو پاک کن. جدا از اینکه حافظه رو پر میکنه، هارد رو هم شلوغ میکنه، و این باعث میشه که هم پیدا کردن مشکلات سختتر بشه و هم پیدا کردن فایلهای بهدردبخور.
- کوکیهای ادوبی فلش رو پاک کن. اگر نمیدونی چطور، به این صفحه برو و تیک گزینه Never Ask Again رو بردار و دکمه Delete all رو بزن. یا اگر نمیخوای همه رو پاک کنی، کوکیهای مورد نظرت رو انتخاب کن و با Delete Website پاک کن.
۶- موجودی دستگاههای کامپیوتری رو صورتبرداری کن
اگر شرکتی دارین یا در یک سازمان یا شرکت کار میکنی، امروز رو صرف صورتبرداری از تجهیزات کامپیوتری کنین.
- تمام کامپیوترهایی که در محل کار دارید رو صورتبرداری کنید. اگر موردی کم یا مفقود بود پیگیری کنین که کجاست.
- موجودی ابزارهای کامپیوتری و بستههای نرمافزاری رو بررسی کنین.
- موجودی حسابهای خریداری شده خدمات نرمافزاری رو بررسی کنین.
۷- راهنماهای آموزشی امنیت رایانهای رو بهروز کنین
جلسات کوتاه امنیت رایانه برای کارکنان و افراد مربوطه برگزار کنین. و برای آدمهایی که بیشتر لازمش دارن یه نسخه از راهنما رو بفرستین.
- مسائل حریم خصوصی، استقاده از شبکههای اجتماعی مثل فیسبوک و توییتر در محیط کار، و غیره رو در راهنما بگنجونین. حتما مسائل اخلاقی و مشکلات استفاده از وبسایتهای متفرقه و چت داخل سازمانی و انواع سرویسها رو برای کارکنان توضیح بدین.
- برای کسانی که از خونه کار میکنن یا در خونه کامپیوتر دارن هم دغدغههای امنیتی مربوط به استفاده از شبکههای اجتماعی رو توضیح بدین و اینکه چطور از خودشون محافظت کنن.
- برای اطلاعات بیشتر، گزینههای حریم خصوصی فیسبوک و سایتهای دیگه رو بررسی کن.
- پیدا کن که چطور میشه گرفتار فریبکاریهای آنلاین مثل ایمیلهای جعلی، فیشینگ، و مواردی از این قبیل نشد. و این رو به اعضای خانواده، دوستان و اقوام، و همکاران خودت یاد بده که چطور متوجه این فریبکاریها بشن.
۸- از اطلاعاتتون بکاپ یا پشتیبان بگیرین
برای هر کامپیوتری که دارین، از اطلاعاتش پشتیبان بگیرین. اگر برنامه پشتیبانگیری منظم ندارین، حتما امروز یک برنامه برای این کار بریزین، یا از برنامههایی استفاده کنین که این کار رو خودکار انجام بده.
- یک پلن بازیابی کامل برای هر کامپیوتر مهمی که ممکنه روزی بهش نیاز داشته باشه، طرحریزی کنین.
- بد نیست که چند واسط پشتیبانگیری داشته باشین، هارد درایو، مموری USB، آنلاین، ذخیره ابری، و چیزهای دیگه.
۹- در رفتوآمدها هم حواستون به ایمنی و امنیت باشه
اگر دقت نکنی، حمل لپتاپ، تبلت، و گجتهای دیتای الکترونیکیِ دیگه ممکنه تو رو به دردسر بیاندازه. این موارد رو در نظر بگیر:
- هیچوقت یه لپتاپ یا گجت الکترونیکی رو توی ماشین در معرض دید نگذار. همیشه دور از چشم نگهداری کن، یا با خودت ببرش. و ماشین رو همیشه قفل کن، چه در حال حرکت و چه موقعی که بنزین میزنی.
- همیشه حواست باشه که لپتاپ، مموری، یا وسایل الکترونیکی دیگه رو بعد از استفاده جایی جا نگذاری. اگر وسایلت رو در کافه، در رستوران، یا خونهٔ کسی جا بگذاری هر کسی ممکنه به اطلاعات روی اون دسترسی پیدا کنه.
- در جاهایی که احتمال خفتگیری و کیفزنی زیاده سعی کن لپتاپ و تبلت با خودت حمل نکنی، یا دستکم نه به شکلی که معلوم باشه. بهخصوص در سفر همیشه محتاط باش. جاهای خطرناک رو میتونی از سایت خفتگیری پیدا کنی.
- مایعات کنار کامپیوتر یا روی کامپیوترت نگذار، مثلا نوشابه یا قهوه. ریختنش روی دستگاه ممکنه خرابش کنه، و از همه مهمتر ممکنه دادههات رو از دست بدی!
۱۰- حافظه دستگاههای قدیمی که میفروشی یا به کسی میدی، مثلا به خیریه، یا حتی دور میاندازی رو همیشه کاملا پاک کن
قطعا دلت نمیخواد کسی با نیت بد دستش به اطلاعات شخصیات برسه. حتی اطلاعاتی که «دیلیت» میکنی هم ممکنه با برنامههای Recovery یا بازیابی دوباره برگردن.
- میتونی از برنامههای shredder برای پاک کردن کامل اطلاعات استفاده کنی به شکلی که دیگه قابل برگشت نباشه. حتی فضای خالی هارد هم ممکنه اطلاعاتی برای بازیابی داشته باشه که میتونی اون رو هم کاملا پاک کنی.
منبع: wikihow