هزاران حق انتخاب و تصمیم برای دانشجویی که تحصیلاتش رو تموم کرده وجود داره. این مطلب ممکنه به سوالات اساسی ذهنت به عنوان یه فارغالتحصیل جواب نده، اما بهت کمک میکنه تا موقعیتهای شغلی بعد از دانشگاه رو بشناسی.
گذروندن یه دوره دانشگاهی در رشته مورد علاقهات میتونه شروع خوبی برای شغلت باشه. اما اینکه فقط یه مدرک یا گواهی دستت داشته باشی کافیه؟ نه! کافی نیست. هزاران نفر دور و بر ما هستن که از این مدرکها دارن؛ آیا همشون شغل مناسبی دارن؟ یا میشه اسمشون رو آدم موفق گذاشت؟ تو باید استانداردهای مشخصی داشته باشی تا تحصیلاتت رو با ارزش کنی. البته این مهمه که چه رشتهای رو برای تحصیل انتخاب کرده باشی، چون طبق آمار رشتههایی وجود دارن که موقعیت شغلی اونها در بازار اشباع شده و مشخصاً پیدا کردن شغل مرتبط با این رشتهها کار رو برات خیلی سخت میکنه. برای فهمیدن اینکه چه انتخابهایی بعد از دانشگاه برات وجود داره و برای اینکه تصمیم نهاییات رو بگیری، لازمه چند تا سوال درست و اساسی از خودت بپرسی؛ مثل:
- بازار کار چقدر به این مهارت نیاز داره؟
- این مهارت چشم انداز خوبی در کشور داره؟
- بر اساس اشتیاق و علاقه خودت دوره رو انتخاب میکنی یا فقط چون دوستات دارن این دوره رو میگذورنن تو هم رفتی دنبالش؟
- آیا موقعیت مالیات جوری هست که بتونی این دوره رو تموم کنی؟
این سبک سوالات، بهت کمک میکنه تا موقعیت خودت و هدفت رو بهتر بشناسی و بتونی تصمیم درستی بگیری.
بهتره چه نوع مدرکی داشته باشی؟
هر ساله دانشجوهای زیادی از دانشگاههای مختلف کشور فارغالتحصیل میشن. آمارها نشون میده که ۱۸/۵ درصد از فارغالتحصیلها بیکار هستن. حتی شاید برات جالب باشه بدونی ۴۵ درصد از جمعیت افراد جویای کار، تحصیل کردههای دانشگاهی هستند. داستانهای زیادی از دور و نزدیک میشنویم دربارهٔ افرادی که مدت زمانی رو در دانشگاه درس خوندن و مدرک اون رشته رو هم گرفتن، اما در بازار کار برای دست و پا کردن شغل مناسب دچار مشکل شدن. دانشجو بعد از فراغت از تحصیل، کاری متناسب با رشته خودش پیدا نمیکنه و ۴، ۸ یا ۱۳ سال از عمرش رو که در دانشگاه برای گرفتن مدرک صرف کرده بیفایده میدونه. حتماً تو هم این روزها زیاد شنیدی که میگن «باید مدرکم رو بذارم در کوزه!»
تو هم بعد از تموم کردن دانشگاه اولین چالش روبهروت تعیین مسیریه که یا میتونه تو رو تبدیل به شخص موفقی کنه یا ممکنه مثل هزاران تحصیل کرده مدتها دنبال شغلهایی باشی که متناسب با مدرکت باشه. اما باتوجه به وضعیت موجود و تجربههای موفقی که اطرافمون میبینیم باید بگیم اون راه حلی که در نهایت تو رو از این چالشها نجات میده، میتونه داشتن مهارت کاربردی و تخصصی باشه.
این روزها یکی از مشکلات عمده که بین بازار کار و دانشگاه شکاف ایجاد کرده، فارغالتحصیل شدن دانشجوهای کم مهارت یا بدون مهارته. خب طبیعیه که کارفرماها زمان استخدام نیرو، با افرادی همکاری میکنن که از مهارت بالایی برخوردار باشن و از استخدام کردن اشخاص فارغالتحصیل بدون مهارت عملی استقبال نمیکنن.
البته تصمیم و انتخاب اینکه به دنبال مدرک بری یا نه به هدف و موقعیت خودت بستگی داره. برای مثال اگه از اون دست آدمهایی باشی که میخوان تا سطح ارشد یا دکتری رشتهای رو در داخل یا خارج از کشور ادامه بدن، حتما نیاز داری دوره چهار ساله لیسانس رو بگذرونی؛ اما اگه دلت نمیخواد زمان طولانیای برای درس خوندن صرف کنی، میتونی سراغ دورههایی بری که در مدت زمان کوتاهتر مهارت خاصی رو بهت آموزش میدن.
با نو شدن اقتصاد و رشد استارتآپها بهترین انتخاب برای کسی که میخواد درآمد خوبی داشته باشه اینه که آموزش حرفهای ببینه و مهارتهای کاربردی مشخصی رو کسب کنه. چیزی که روند تغییرات داره نشون میده اینه که بهتره از مدرکگرایی دست بکشیم و بریم سراغ مهارتآموزی. البته باز هم این نکته رو یادآوری میکنیم که انتخاب بین مدرک دانشگاهی و گذروندن دورههای مهارتی به خودت و هدفهات بستگی داره. در واقع، مدارک دانشگاهی سرفصلهای ثابتی دارن که سالها به همون شکل باقی میمونن، در حالی که دورههای مهارتی منعطفتر هستن و مرتب به روز میشن.
آموزش آنلاین چطور؟
در دورهای که مهارت و یادگیری اینقدر مهمه، لازمه انتخاب درستی برای مسیر رسیدن به اهدافت داشته باشی تا هزینههای کمتری صرف کنی. هزینه فقط شامل پول نیست؛ زمان و توانی که صرف میکنی تا آموزش ببینی هم خیلی مهمه.
منعطف بودن آموزش مجازی باعث شده تا این سبک از آموزش رشد کنه و پرطرفدار باشه. چون مزیتهایی مثل درس خوندن آنلاین، رفتوآمد نکردن به محل آموزش، کارآمدی و سرعت بیشتر داره. در این مدل یادگیری، دروس در محیط چند رسانهای (به صورت صوتی، تصویری، متن، انیمیشن و غیره) ارائه میشه که کیفیت یادگیری رو به شدت بالا میبره. همینطور امکان دسترسی به مطالب به طور دایم وجود داره و میتونی برای درک بهتر بارها تکرارشون کنی. درواقع آموزشهای مجازی و آنلاین، منابع بهتری برای یادگیری مهارتهای شغلی هستند و درصد موفقیتات در یادگیری مهارتی که به عنوان هدف انتخاب کردی رو افزایش میده.
اگر آدم فنیای هستی و اشتغال در حوزههای فنی تو رو خوشحال میکنه و باعث میشه انگیزه بیشتری برای پیشرفت و موفقیت داشته باشی، میتونی دورههای سئو یا بازاریابی شبکههای اجتماعی رو بگذرونی. این دو رشته جدید هستن و چشمانداز خوبی در دنیای کسبوکار دارن. خیلی از کسبوکارها به متخصصین سئو و شبکههای اجتماعی نیاز دارن. تخصص داشتن در فضای بازار (خصوصاً بازار جاویژه) یکی از بهترین چیزهاییه که خودت میتونی کسبوکار یا شغلت رو باهاش رشد بدی. اما به طور کل هر رشتهای مهارتهای تخصصی خودش رو میطلبه. مثلاً اگه مهندس نرمافزار باشی داشتن مهارت برنامهنویسی به هر زبانی میتونه در پیدا کردن شغل خیلی بهت کمک کنه. یا مهارت داشتن در حوزههای بازاریابی نه تنها میتونه برات موقعیتهای شغلی فراهم کنه بلکه برای موفق شدن در کسبوکار استارتآپی خودت هم لازمه.
درک میکنیم که انتخاب دوره مناسبی که تو رو در مسیر درستی از هدفهای شغلیت قرار بده کار دلهرهآوری باشه؛ خصوصاً که خودت رو در دریایی از دورهها و آموزشها میبینی. درواقع حق انتخابهای خیلی زیاد میتونه باعث بشه در انتخاب کردن فلج بشی!
پس بهتره تحقیقات لازم و کافی رو انجام بدی و فقط بعد از پشتسر گذاشتن این جستجوها تصمیم نهایی رو بگیری. وقتی تصمیمت رو گرفتی، سخت تلاش کن تا اون تصمیم رو به موفقیتی تبدیل کنی که چشمانداز یه شغل رویایی در آینده رو نشون میده.